၂၀၁၅ ခုႏွစ္က I wanna go to school ဆိုတဲ့ ႐ိုးရွင္းၿပီး အဓိပၸာယ္ျပည့္၀တဲ့၊ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးမ်က္ႏွာျပင္ေပၚက ပညာေရးရဲ႕အခန္းက႑တစ္ခုကို ပံုေဖာ္ထားတဲ့ Animation Short Film တစ္ခုကိုၾကည့္ခြင့္ရခဲ့ပါတယ္။ စၾကည့္ကတည္းက ႏိုင္ငံတကာဆုရ Animation ဆိုၿပီး ၾကည့္ခဲ့ရတာပါ။ ဖန္တီးသူက ဥာဏ္က်ယ္ေစ၊ ဆရာေအာ္ပီက်ယ္ရဲ႕သားပါတဲ့။ ဆရာေအာင္သင္းေျပာျပဖူးတာတစ္ခုသတိရမိပါတယ္။ အေမရိကန္၊ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ကေနဘြဲ႕ရၿပီး ၾကြားလံုးမထုတ္တာ ေအာ္ပီက်ယ္တစ္ေယာက္ပဲရိွပါတယ္တဲ့။ ဟုတ္ပါတယ္။ ျမန္မာျပည္က ဒိတ္ဒိတ္ႀကဲကာတြန္းဆရာတစ္ေယာက္ျဖစ္တဲ့ ဆရာေအာ္ပီက်ယ္ရဲ႕သား ဥာဏ္ေစက်ယ္ျဖစ္ပါတယ္။
We got a chance to watch “I wanna go to school” in 2015. The animation short film about child labour issue in Myanmar has gathered many awards around the world. The creator of this film was Nyan Kyal Say, son of the renowned cartoonist Aw Pi Kyal. We recalled what Sayar Aung Thin has said before, “Aw Pi Kyal is the only one who never bragged about being graduated from Harvard”. Yes, he is the son of that cartoonist Aw Pi Kyal. It was hard to guage Nyan Kyal Say’s age before meeting. He is a young man.
အဲဒီတုန္းက ဥာဏ္က်ယ္ေစဆိုတာ အသက္အရြယ္အပိုင္းအျခားအားျဖင့္ လူငယ္လား၊ လူလတ္လား ဘယ္အသက္အရြယ္မွန္းမသိခဲ့ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ သူဟာ လူငယ္တစ္ေယာက္သာျဖစ္ပါတယ္။ I wanna go to school ေနာက္ပိုင္းမွာ သူဟာ My Life I don’t want ဆိုတဲ့ Short Film တစ္ခုကို ထပ္မံဖန္တီးခဲ့ၿပီး Film Festival ေပါင္း ၁၄၀ မွာ ျပသခံခဲ့ရၿပီး ဆုေပါင္း ၃၉ ဆုရရိွခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္မွာေတာ့ သူ႔အစ္ကိုျဖစ္သူ ႏိုဗယ္ေအာင္နဲ႔ေပါင္းၿပီး Pencell ဆိုတဲ့ Animation Studio ကိုတည္ေထာင္ခဲ့ပါတယ္။ Pencell Studio ကေန ဖန္တီးမႈေတြထဲမွာ လက္ရိွအခ်ိန္ထိ အေပါက္ေျမာက္ဆံုးနဲ႔ အေအာင္ျမင္ဆံုးတစ္ခုကေတာ့ Big Bag ရဲ႕ သီခ်င္းတစ္ပုဒ္ျဖစ္တဲ့ “သတိရတယ္” သီခ်င္းကို Animated Music Video ဖန္တီးျပခဲ့တာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ Music Video အတြက္ ေနာ္ေ၀းႏိုင္ငံမွာ ျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ Ringerike International Youth Film Festival 2018 မွာ Best Music Film Award ကိုရရိွခဲ့ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ Pencell ရဲ႕ ႀကီးမားတဲ့ေလွကားထစ္မ်ားစြာထဲက တစ္ထစ္ျဖစ္ပါတယ္။
After “I wanna go to school”, he released another short film “ My Life I don’t want” which was shown in 140 Film Festivals and received 39 awards.
In 2017, he started the Animation Studio “Pencell” with his brother Nobel Aung. Their most successful creation to date is the Animated Music Video of Big Bag’s “Tha Di Ya Dal (Grounded)”. This video received “Best Music Film Award” from Ringerike International Youth Film Festival 2018. It was a big stepping stone for Pencell.
အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ Creator က႑ မွာ Pencell Studio က Founder တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ အထက္မွာလည္း အမ်ားႀကီးညႊန္းခဲ့ၿပီးၿပီျဖစ္တဲ့ ဥာဏ္က်ယ္ေစနဲ႔ေတြ႕ဆံုထားပါတယ္။ အသက္ ၁၀ ႏွစ္အရြယ္ကတည္းက Animator တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့တဲ့ ဥာဏ္က်ယ္ေစက Pencell Studio စတင္ျဖစ္ခဲ့စဥ္ကအေၾကာင္းကို အခုလိုေျပာျပပါတယ္။ “ Pencell ကို စတည္ေထာင္တာက ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ႏွစ္ကုန္ပိုင္းေလာက္မွာေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္ရယ္၊ ကၽြန္ေတာ့္အစ္ကိုရယ္ေပါ့။ စလုပ္တုန္းကေတာ့ လူ ၆ ေယာက္နဲ႔ပဲလုပ္ခဲ့တာ။ စေထာင္ၿပီး ဒီတစ္ႏွစ္ခြဲအတြင္းမွာ အခုေတာ့ လူအေယာက္ ၃၀ ေလာက္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ၂၀၁၇ မွာစေထာင္တယ္ဆိုေပမယ့္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ Animation လုပ္ေနတာကၾကာပါၿပီ။ ကၽြန္ေတာ္ဆိုရင္ အသက္ ဆယ္ႏွစ္၀န္းက်င္ေလာက္ကတည္းက Animation ကိုစေလ့က်င့္ခဲ့တာ။ ဒီလိုနဲ႔ ၂၀၁၀ ေနာက္ပိုင္း မွာ ပိုၿပီးႏွစ္လုပ္ရင္းနဲ႔ ၂၀၁၅ ေလာက္မွာမွ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္နီးပါးစလုပ္ျဖစ္လာတယ္။ ၂၀၁၇ မွာ ဒီ Pencell ကို စလုပ္ျဖစ္ခဲ့တယ္ဆိုတာက အဲဒီမတိုင္ခင္က ကၽြန္ေတာ္လည္းေက်ာင္းတစ္ဖက္နဲ႔ျဖစ္တာရယ္ေပါ့၊ ၂၀၁၇ မွာ ကၽြန္ေတာ္လည္း ေက်ာင္းၿပီးသြားတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္အစ္ကိုကလည္း သူ႔တျခားကုမၸဏီကေနထြက္လာၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ညီကုိႏွစ္ေယာက္လုပ္ျဖစ္လိုက္ၾကတာေပါ့။ ငယ္ငယ္ကတည္းကလည္း သူနဲ႔အတူေပါင္းလုပ္လာခဲ့တာဆိုေတာ့ စတင္ျဖစ္သြားတာပါ” လို႔ ေျပာျပပါတယ္။
When we met with our Creator of the month, Pencell Founder Nyan Kyal Say, he told us he wanted to be an Animator since he was ten years old. As for Pencell Studio, he explained “Pencell was started in the late 2017 with my brother. We had six staffs in the beginning but within a year and a half, we have over 30 staffs now. Although we started in 2017, we have been doing Animation for a long time. I started doing Animation since I was ten. I began doing it seriously in 2010 and by 2015, I was almost doing it professionally. The reason I started Pencell in 2017 was because I finished with my studies and my brother just left his job. We have been drawing together since we were young so we started this together.” Nyan Kyal Say and Nobel Aung are brothers. They have been drawing together since young. Nyan Kyal Say laughingly said that they were each others’ only fan when they started drawing cartoons and comics. With that, they dove into the Animation industry which is very small in the still developing Myanmar.
ဥာဏ္က်ယ္ေစနဲ႔ ႏိုဗယ္ေအာင္က ညီကိုအရင္းေတြပါ။ ကေလးဘ၀ကတည္းက ကာတြန္းေတြအတူဆြဲခဲ့ၾကၿပီး ႏိုဗယ္ေအာင္ရဲ႕ ကာတြန္းေတြ၊ Comic ေတြရဲ႕ တစ္ဦးတည္းေသာ ပင္တိုင္ပရိသတ္က ဥာဏ္က်ယ္ေစျဖစ္သလို၊ ဥာဏ္က်ယ္ေစေရးတဲ့ Comic ေတြရဲ႕ တစ္ဦးတည္းေသာ ပရိသတ္ကလည္း ႏိုဗယ္ေအာင္ပါပဲလို႔ ဥာဏ္က်ယ္ေစက ရယ္ေမာရင္းနဲ႔ေျပာျပပါေသးတယ္။ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ တိုးတက္မႈေႏွးၿပီး ရွားပါးတဲ့ Animation ေလာကမွာ ရဲရဲ၀ံ့၀ံ့ရပ္တည္ဖို႔ သူတို႔ဟာ Pencell နဲ႔အတူ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ “အခက္အခဲေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးေပါ့။ စကတည္းက ညီကိုႏွစ္ေယာက္အိတ္စိုက္ၿပီးလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ မိဘအသိုင္းအ၀ုိင္းဆိုတာလည္း ေငြေၾကးခ်မ္းသာတဲ့အသိုင္းအ၀ိုင္းကမဟုတ္ဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႔စလုပ္တုန္းက အခန္းမငွားႏိုင္ဘူး။ ကိုယ့္အိမ္ကအခန္းမွာပဲ ၆ ေယာက္စုၿပီးလုပ္ခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ အခန္းက်ဥ္းေလးတစ္ခန္းငွါးႏိုင္ခဲ့တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တကယ့္ရည္ရြယ္ခ်က္က Animation ကားေတြကို Produce လုပ္ဖို႔၊ Short Film ေတြျဖစ္မယ္။ Series ေတြျဖစ္မယ္ေပါ့။ ေနာက္ပိုင္း ႐ံုတင္ကာတြန္း႐ုပ္ရွင္အထိ ကၽြန္ေတာ္တို႔သြားဖို႔လုပ္ခ်င္တယ္။
“There were many difficulties, of course. We started with our own cash and we didn’t come from rich background. We couldn’t afford to rent a room so we started with six people at our house. Afterward, we got a small flat. Our main aim is to produce animated movies, short films and series. Afterward, we want to go for cinematic movies. Before reaching that stage, we need income and talents. We are still lacking in talents with Animation skills. We don’t have schools, universities and classes dedicating to it. Because of that, we need to grow out the talents ourselves. It requires time and we also need to learn and constantly improve ourselves to keep up with the International level. We also need a space to work and also equipment. There were many problems.”
အဲဒီအဆင့္အထိမေရာက္ခင္မွာေလာေလာဆယ္မွာကိုယ္ကိုယ္တိုင္က တစ္ခုခုစလိုက္ဖို႔အတြက္ ေငြေၾကးလည္းလိုတယ္။ လူေတြလည္းလိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ Animation ကၽြမ္းက်င္တဲ့လူေတြကရွားေသးတယ္။ ေက်ာင္းေတြ၊ သင္တန္းေတြ၊ တကၠသုိလ္ေတြဆိုတာမရိွဘူး။ မရိွေတာ့ ဒီလူေတြကို ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ဖို႔လုပ္ရတယ္။ ဒီအတြက္လည္း သူတို႔ကို အခ်ိန္ေပးရတယ္။ ကိုယ္တိုင္လည္းႏိုင္ငံတကာမွာ ဘယ္လိုသြားေနလဲ ဘယ္လိုလုပ္ေနလဲဆိုတာမီေအာင္ ေလ့လာရတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက အလုပ္လုပ္ဖို႔ေနရာလည္းလိုအပ္တယ္။ စက္ပစၥည္းလည္းလိုအပ္တယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာႀကံဳရတဲ့အခက္အခဲေတြကေတာ့ အမ်ားႀကီးပဲ။” ဒါကေတာ့ ကိုဥာဏ္ေစက်ယ္ေျပာျပတဲ့ Animation Studio တစ္ခုစတင္ခဲ့ရစဥ္က အဓိကႀကံဳရတဲ့အခက္အခဲေတြအေၾကာင္းနဲ႔ သူတို႔လုပ္သြားမယ့္ ရည္ရြယ္ခ်က္အေၾကာင္းကိုပါ တစ္ဆက္တည္းတြဲစပ္ေျပာျပခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္လည္းျဖစ္တဲ့ ဥာဏ္ေစက်ယ္ကို သူ႔ဖခင္ျဖစ္သူ ဆရာေအာ္ပီက်ယ္ကေတာ့ ႐ိုး႐ိုးဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ထက္ အထူးကုကၽြမ္းက်င္ဆရာ၀န္အထိျဖစ္ေစခ်င္တာလို႔ဆိုပါတယ္။
His father, Sayar Aw Pi Kyal, was a doctor and wanted his son to be a specialist instead of an ordinary doctor. Nyan Kyal Say did not have the passion for it. “My father does not tell us what to do. He gives us guidance occasionally to keep ourselves in check. He wanted me to be a specialist doctor. He never stated it directly but would hint it time to time. In the last year of studies where I had to make a major decision, I told him about my plan while I was getting ready for school. He went quiet and looked rather upset. I felt bad but I understood. And he understood where I came from as well.”
ဒါေပမယ့္ သူဟာ အထူးကုဆရာ၀န္တစ္ေယာက္အထိဆက္သြားဖို႔အတြက္ အစီအစဥ္မရိွခဲ့ပါဘူး။ “ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အေဖက ဘာလုပ္ပါ ညာလုပ္ပါဆိုၿပီးမေျပာဘူး။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ထိန္းေက်ာင္းတတ္ေအာင္ေလာက္ပဲ သူက နည္းနည္းပါပါးေလး ေျပာေပး႐ံုပဲရိွတာ။ ၿပီးေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ကိုဆိုရင္ အထူးကုဆရာ၀န္ႀကီးေလာက္အထိျဖစ္ေအာင္လုပ္ေစခ်င္တယ္။ ႐ိုး႐ိုးဆရာ၀န္တစ္ေယာက္အေနေလာက္နဲ႔ရပ္မသြားေစခ်င္ဘူး။ တိုက္႐ိုက္မေျပာေပမယ့္ အရိပ္အျမြက္ေတာ့ အဲလိုေျပာတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆံုးႏွစ္မွာ ဆံုးျဖတ္ရေတာ့မယ့္ အခိုက္အတန္႔မွာ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဒီလိုပဲ ေက်ာင္းသြားဖို႔အ၀တ္လဲရင္းနဲ႔ ထုတ္ေျပာျဖစ္လိုက္တယ္။ သူလည္း စိတ္မေကာင္းျဖစ္သြားပံုပဲ၊ ၿငိမ္သြားတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္းစိတ္မေကာင္းဘူးေပါ့။ ဒါေပမယ့္ နားလည္တယ္။ သူလည္းကၽြန္ေတာ့္ကိုနားလည္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း သူ႔ကိုနားလည္တယ္။” လို႔ ဥာဏ္က်ယ္ေစကေျပာျပပါတယ္။
Sayar Aw Pi Kyal is a well-known Cartoonist, a revered artist and an intellectual. What knowledge did he pass down to his son? Nyan Kyal Say said, “My father does not even have time for himself since we were very young. So instead of regular teaching, he would instruct us on important methods maybe once or twice a month when he’s free”.
ဆရာေအာ္ပီက်ယ္ဆိုတာလည္း ပညာတတ္တစ္ဦးလည္းျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေက်ာ္ကာတြန္းဆရာတစ္ဦးလည္းျဖစ္၊ အႏုပညာသမားတစ္ဦးလည္းျဖစ္ေတာ့ ဥာဏ္က်ယ္ေစအေပၚမွာေရာ ဘာေတြသင္ျပမႈေတြရိွလဲဆိုတဲ့အခါ “အေဖက သူကိုယ္တိုင္အခ်ိန္သိပ္အားသူတစ္ေယာက္မဟုတ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ပံုေသႀကီး သင္ေပးတာမ်ိဳးသိပ္မရိွပါဘူး ငယ္ငယ္ကတည္းကေပါ့။ တစ္လမွာ တစ္ႀကိမ္ေလာက္ေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏွစ္လမွာတစ္ႀကိမ္ေလာက္ေသာ္လည္းေကာင္း အခ်ိန္အခြင့္အခိုက္သင့္ရင္သင့္သလိုေတာ့ အေရးႀကီးတာေလးေတြတခ်ိဳ႕ကိုသင္ျပေပးတယ္။ အေဖ့ဆီက အႀကီးဆံုးေသာ အေမြရတာ ႏွစ္ခုဆိုရင္ တစ္ခုက သူ႔ရဲ႕စာအုပ္ေတြေပါ့။ အေဖ့ဆီမွာ စာအုပ္ေတြအမ်ားႀကီးရိွတယ္။ ႀကိဳက္တဲ့စာအုပ္ကို ယူဖတ္ခြင့္ေပးတယ္။ ဖတ္သင့္တဲ့စာအုပ္တခ်ိဳ႕ကို သူက Recommend ေပးတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ သူေျပာခ်င္တဲ့စကားေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို တိုက္႐ိုက္မေျပာေပမယ့္ ဒီစာအုပ္ထဲမွာ ရိွရင္ ရိွေနတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက သူကိုယ္၌ကိုယ္က ကၽြန္ေတာ္တို႔အတြက္ Inspired ျဖစ္တယ္။ သူကေတာ့ အႏုပညာသမားစစ္စစ္တစ္ေယာက္ျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔က်ေတာ့ အျပင္အာ႐ံုေတြလည္း နည္းနည္းမ်ားတယ္။ အေဖကက်ေတာ့ သူ႔အေတြးအေခၚရယ္၊ သူ႔အႏုပညာရယ္ပဲသြားတယ္။ သူဟာ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ကေန MPA(Master of Public Administration) ဘြဲ႕ရတယ္။ NGO လိုေနရာမ်ိဳးမွာပဲ ျဖစ္ေစ သူအလုပ္လုပ္ရင္ ေဒၚလာ ေထာင္ခ်ီ၊ ေသာင္းခ်ီ ရႏိုင္တယ္။ တျခား Organization ေတြမွာလည္းလုပ္လို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမလုပ္ဘူး။ RIT မွာ Engineering နဲ႔ၿပီးခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမလုပ္ဘူး။ သူမလုပ္ဘူးဆိုေပမယ့္ ဒါေတြက အလကားမျဖစ္ဘူး။ အဲဒီပညာေတြက သူ႔အႏုပညာအတြက္ ၀မ္းစာေတြပဲ။ ဒီ Concept က ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ အရမ္း Inspiration ျဖစ္တယ္ေပါ့” လို႔ ဥာဏ္က်ယ္ေစကေျပာပါတယ္။
“If I have to choose the best two gifts from my father, one would be his books. He has so many books and we could choose what we want to read from his collection. He would recommend some books to us as well. Sometimes, the things he wants to say to us are in the books he recommended. Another gift is that he is our source of inspiration. He is a real artist. We tend to get distracted with other matters but our father sticks to his art and his path. He has MPA (Master of Public Administration) from Harvard. He could get thousands of dollars if he works for NGO or big organization. But he didn’t. He finished with Engineering from RIT but he did not pursue a career out of it. However, these are not wasted. He used those knowledge in his art. That concept is a big inspiration to us.” The father and sons are similar in doing what they truly believe in and basing their art on their Formal Education.
သူတို႔သားဖေတြရဲ႕တူညီတဲ့အရာကေတာ့ ယံုၾကည္ရာကိုလုပ္ၾကတာရယ္၊ Formal Education ကို တန္ဖိုးထား အေျခခံၿပီး အႏုပညာနဲ႔တင္ဆက္ျခင္းပါပဲ။
ဥာဏ္က်ယ္ေစ ဘယ္လိုေလ့လာခဲ့လဲ။ အသက္ ၁၀ ႏွစ္သားအရြယ္ကတည္းက Animator တစ္ေယာက္ျဖစ္ဖို႔ႀကိဳးစားခဲ့သူက သူ႔အိပ္မက္အတြက္ ဘယ္လိုႀကိဳးစားခဲ့သလဲ။ “စေလ့လာျဖစ္ခဲ့တာက အသက္ ၁၀ ႏွစ္၀န္းက်င္။ ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ကၽြန္ေတာ့္အေဖက TV Commercial Animation တခ်ိဳ႕လုပ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ္က သူတို႔လုပ္တာကို ေတြ႕ေနရတယ္။ Digital လုပ္တဲ့အခါလုပ္တယ္။ စာရြက္ေတြမွာ ပံုေတြအမ်ားႀကီး အထပ္လိုက္ဆြဲၿပီးေတာ့မွ ဒါေတြကို Scan ျပန္ဖတ္ၿပီးလုပ္တဲ့အခါလုပ္တယ္။ အေဖကြန္ပ်ဴတာခံုကေနထသြားရင္ ကၽြန္ေတာ္က အေဖ့ကြန္ပ်ဴတာကိုကိုင္ၿပီး ေလွ်ာက္လုပ္ၾကည့္တယ္။ ျပင္သစ္က ကာတြန္းဆရာ Guy Delisle ေလ၊ Burma Chronicles ေရးတဲ့တစ္ေယာက္ေပါ့။ မေရးခင္ Footage လာယူတဲ့ကာလေပါ့။ သူက အေဖနဲ႔ ကာတြန္းအေၾကာင္းေတြေျပာၾကတယ္။ ကၽြန္ေတာ္လည္း သူတို႔ဆီကေန အနည္းအက်ဥ္း သိခြင့္ရခဲ့တယ္။
How did Nyan Kyal Say hone his craft? How did he work to fulfill his dream of being an Animator at the age of ten?
“I was lucky. When I was ten, my father was working on some TV Commercial Animation and I could witness the process. It was done digitally and other time, the drawings were done in many stacks of paper and scanned to computer. Whenever my father got up from his table, I would play around with his computer. And there was the cartoonist from Paris(sic). You know Guy Delisle? The one who did Burma Chronicles. That was the time when he was in town to get the footage. My father and Guy would discuss about cartoon so I learnt a few from their exchange.”
အဓိက Source က ကၽြန္ေတာ့္ မ်က္စိေရွ႕မွာ ျမင္ေနရတဲ့အရာကိုၾကည့္တယ္။ ဥပမာ သစ္ရြက္တစ္ရြက္ျပဳတ္က်လာတာကိုေတြ႕တယ္။ ေက်ာက္တုန္းတစ္တုန္းျပဳတ္က်လာတာကိုေတြ႕တယ္ဆိုပါစို႔ဗ်ာ။ ဒီႏွစ္ခုျပဳတ္က်ပံုခ်င္းမတူဘူး။ သစ္ရြက္တစ္ရြက္ျပဳတ္က်လာတာကို ပံုဆြဲရင္ သဘာ၀က်ေအာင္ ဘယ္လိုဆြဲမလဲ။ ေက်ာက္တုံုးတစ္တံုးျပဳတ္က်တာကို ပံုဆြဲရင္ ဘယ္လိုဆြဲမလဲ စဥ္းစားတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ movement ေတြကို စိတ္ထဲမွာ ထပ္ခါထပ္ခါစြဲေအာင္လုပ္ၿပီးဆြဲၾကည့္တယ္။ movement ေတြမွာလည္း လူေျပးတာ၊ ေၾကာင္ေျပးတာ၊ ျမင္းေျပးတာ ပံုစံခ်င္းေတြမတူဘူး။ ဒါကကိုယ့္အတြက္ေလ့လာလို႔ရတဲ့ အခမဲ့ Library Source ေပါ့။” ဒါက ဥာဏ္က်ယ္ေစေျပာျပခဲ့တာပါ။
Nyan Kyal Say said,“The main source of inspiration is looking at what’s happening in front of my eyes. For example, a leaf and a rock dropping to the ground. The way they fell is different. I would draw their movements many times in my head. Movements are different as well be it a human, a cat or a horse. These are the free library source which you can explore.”
အဘက္ဘက္မွာ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတဲ့ကာလေတြျဖစ္ေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ျမန္မာျပည္မွာ အႏုပညာေလာကကေတာ့ အထူးသျဖင့္ေပါ့။ အဲဒီအထဲမွာမွ Film နဲ႔ပတ္သက္တဲ့အရာေတြက ပိုၿပီး တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတဲ့ကာလတစ္ခုျဖစ္ေနတယ္။ အဲဒါေတြကိုလည္း ဥာဏ္က်ယ္ေစတို႔ဟာ အႀကီးအက်ယ္ ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။ သူတို႔လုပ္ေနတဲ့အရာကလည္း ကာတြန္းေတြဆြဲေနရတာျဖစ္ေတာ့ အထူးသျဖင့္ သူေခၚထားတဲ့ ၀န္ထမ္းေတြရဲ႕ မိဘေတြေတာင္မွ ဒီ Animation ေတြကို ကေလးကစားစရာလို႔သာထင္ျမင္ေနၾကၿပီး တကယ့္ေလာကထဲက အလုပ္တစ္ခုဆိုတာ အယံုအၾကည္မရိွၾကပါဘူးတဲ့။ အခုေနာက္ပိုင္း Team အင္အား ၃၀ ေလာက္ရိွလာတဲ့ေနာက္ပိုင္း၊ တိုက္ခန္းအသင့္အတင့္ တစ္ေနရာကို ေျပာင္းေရႊ႕ၿပီးလာၿပီးေနာက္ပိုင္းမွသာ Pencell အေပၚ အယံုအၾကည္တစ္ခုရိွလာၾကတယ္လို႔လည္း ေျပာျပပါတယ္။
Our country is a nation full of struggles and frictions. They are more prevalent in the art world. Even in art world, there are much more hurdles for film related works. Pencell’s main job is to draw cartoon. Even their employees’ parents were not so convinced that it was not a credible job in the real world. It was only when they had a proper place and 30 employees that Pencell was considered as a legitimate business.
Short Film ေတြကေနတစ္ဆင့္ Animation Series ေတြလုပ္မယ္၊ ၿပီးတဲ့အခါ ႐ံုတင္ကားေတြထုတ္လုပ္မယ္။ ဒါဟာ Pencell ရဲ႕ လက္ရိွရည္မွန္းခ်က္ပါပဲ။ ဉာဏ္က်ယ္ေစလိုမ်ိဳး Animator တစ္ေယာက္ရဲ႕အိပ္မက္ကို ပံုေဖာ္ေနသူလူငယ္ေတြလည္း ေတြ႕ေနရပါတယ္။ သူတို႔ေတြအတြက္ ဉာဏ္က်ယ္ေစက အခုလို အႀကံေပးထားပါတယ္။ “အခုက Film ပိုင္းဆိုင္ရာ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတဲ့ကာလျဖစ္တယ္။ Animation လုပ္ခ်င္တဲ့သူေတြမွာ တခ်ိဳ႕ႀကံဳရတာက လုပ္ရခက္တဲ့အရာေတြအမ်ားႀကီးရိွတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ကိုယ္လက္လွမ္းမီတဲ့ေနရာကေန ေလွ်ာက္လွမ္းလာခဲ့ဖို႔ အႀကံေပးခ်င္တယ္။ ကိုယ္လွမ္းႏိုင္သေလာက္နဲ႔မလွမ္းဘဲနဲ႔ လံုး၀မစျဖစ္ေတာ့ဘဲရပ္ပစ္လိုက္ၾကတဲ့လူေတြမ်ားတယ္။ မျဖစ္ႏိုင္တာကိုေတြးတာထက္ ျဖစ္ႏိုင္တာကိုလုပ္ၿပီး လာခဲ့ေစခ်င္တယ္။”
Pencell’s current ambition is to step up from Short Film to Animation Series. Afterward, films for cinemas. There are many other young people who are trying to become an animator like Nyan Kyal Say. He has this advice for them. “We are still at the battleground stage in film. There are many difficulties and things you cannot do in animation. However, I would encourage you to continue from whatever level instead of giving up completely. Try thinking of things you could do instead of things you cannot.”
ကၽြန္ေတာ့္ကိုေျပာျပတဲ့ သူ႔ရဲ႕ ခံယူခ်က္နဲ႔ မခံခ်င္စိတ္က အေတာ္ေလး စိတ္၀င္စားစရာေကာင္းသလို ခြန္အားလည္းျဖစ္ေစပါတယ္။ အဲဒါေလးကိုမွ်ေ၀ေပးရင္းနဲ႔ပဲ . . . “လူတိုင္းမွာ ဦးေႏွာင့္တစ္စံုနဲ႔ ႏွလံုးသားတစ္စံုရိွတာခ်င္းတူတယ္။ ကိုယ့္ဦးေႏွာက္ နဲ႔ ႏွလံုးသားကို သူတို႔ထက္သာေအာင္ ေသြးဖို႔က ကိုယ့္တာ၀န္ျဖစ္တယ္။ ဒါက ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ခံယူခ်က္လည္းဟုတ္တယ္။ မခံခ်င္စိတ္လည္းျဖစ္တယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ အႏုပညာကို Technically အရ သူတို႔ေလာက္ မလိုက္ႏိုင္ေသးရင္ေတာင္မွ ခံစားတဲ့သူအတြက္ ဦးေႏွာက္ကေတြးစရာတစ္ခုေသာ္လည္းေကာင္း၊ ႏွလံုးသားက ခံစားစရာတစ္ခုေသာ္လည္းေကာင္း ရႏိုင္ေအာင္ေပးႏိုင္ေအာင္ကၽြန္ေတာ္ႀကိဳးစားတယ္။” ၿပီးေတာ့ ခံစားသူဘက္ကၾကည့္ရတဲ့ ၁ မိနစ္ ၂ မိနစ္စာဆိုတာဟာ အႏုပညာသမားအတြက္ တစ္ဘ၀လံုးစာျဖစ္ေနပါတယ္တဲ့။ အဲဒါေၾကာင့္ အႏုပညာသမားေတြကို Appreciate လုပ္ေစခ်င္တယ္လို႔ ဥာဏ္က်ယ္ေစက ေျပာပါတယ္။
His belief and never-give-up attitude were interesting and encouraging as well. “Everyone has a brain and a heart. It is your own responsibility to sharpen your mind and nurture your heart. That is my conviction. Even if I could not do certain things technically, I work hard to show my art in a way that makes the view think and feel something.”
For a viewer, a short film could be one or two minutes. But it is an entire life for the artists. “That’s why I think there should be a show of appreciation for the artists here”, concluded Nyan Kyal Say.
words by Aung Lynn Thit
english translated by R.E.Saw
Creator Nyan Kyal Say
Photographed by Aung Myo Thant
Location: Pencell Studio
#LUSHmagazineMyanmar #LUSHitRight #LUSHcreator
