ခုလို မိုးရာသီ အုံ့ပြပြကောင်းကင်ကြီးအောက်မှာ ထင်ထင်ရှားရှားနဲ့ လွမ်းမောဖွယ်အတိတ်ကို ခေါ်ဆောင်နိုင်တဲ့ အရာတွေ ရန်ကုန်မြို့မှာ အများကြီးရှိနေတယ်။ အဲဒီအထဲက မြန်မာပြည်မှာ လာရောက်နေထိုင်တဲ့ ဥရောပလူမျိုးရဲ့ ၈၀ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ရှိတဲ့ စကော့လူမျိုးတွေရဲ့ ဗိသုကာလက်ရာနဲ့ အဆောက်အအုံတွေလည်း ထိပ်ဆုံးမှာ ပါဝင်တယ်။
၁၉ ရာစုနှောင်းပိုင်းနဲ့ ၂၀ ရာစုအစောပိုင်း ရန်ကုန်က ထိတ်ထိတ်ကြဲ ကုမ္ပဏီအများစုက စကော့တလန်လူမျိုးတွေ ပိုင်ခဲ့ကြတာပဲလေ။ ခုချိန်ထိ ဂေါက်သီးရိုက်အားကစားနဲ့ ဝီစကီအရက်ရှိနေတာကိုက စကော့တလန်ရဲ့ ယဉ်ကျေးမှုဓလေ့တွေ ကျန်နေသေးတာကို ပြတာဖြစ်မယ်လို့ ထင်မိလာအောင်ပါပဲ။
ရန်ကုန်မြို့က အဆောက်အအုံတွေကို အင်္ဂလိပ်ခေတ်က အဆောက်အအုံတွေမို့ အင်္ဂလိပ်စတိုင်လ်လို့ ခပ်ရိုးရိုးတွေးလိုက်တာ မှားတယ်လို့ မဆိုသာပေမဲ့ တကယ်တမ်းမှာ စကော့စတိုင်လ်တွေလည်း အများကြီးရှိနေတာပါပဲ။ အသိသာဆုံးနာမည်တစ်ခုကိုပြောရင် မှတ်မိကြလောက်မယ်ထင်ပါတယ်။ ဘုံဘေဘားမားကုမ္ပဏီပေါ့။ ဒီအမည်ကိုတော့ မြန်မာတိုင်းလိုလို သိကြလိမ့်မယ်ထင်ပါတယ်နော်။ စကော့တလန်ဗိသုကာလက်ရာနဲ့ ဘုံဘေဘားမားကုမ္ပဏီဟာ ခုချိန်ထိ ရန်ကုန်မြို့မှာ ရှိနေပါသေးတယ်။ Myanmar International Airways အဖြစ်နဲ့ ကမ်းနားလမ်းကအဆောက်အအုံကြီးဟာ တစ်ချိန်က မြန်မာပြည်သမိုင်းမှာ အထင်ကရဖြစ်ခဲ့တဲ့ ဘုံဘေဘားမားကုမ္ပဏီကြီးပေါ့။
နောက်ထပ် မှတ်မိလွယ်မယ့် အဆောက်အအုံကြီးတွေလည်း ရှိသေးတယ်။ အဲဒါတွေကတော့ ဧရာဝတီမြစ်ထဲမှာ လှေအစီး ၆၀၀ ကျော်နဲ့ ဧရာဝတီဖလော့တေလာကုမ္ပဏီလေ။ အဲဒီအဆောက်အအုံကတော့ မဟာဗန္ဓုလလမ်းနဲ့ ကုန်သည်လမ်းကြား ပန်းဆိုးတန်းလမ်းမပေါ်မှာ ရှိနေပါသေးတယ်။
နောက် ဘိလပ်ရည်လို့ ခေါ်တဲ့ အချိုရည်ကို မှတ်မိကြသေးရဲ့လား။ ဘိလပ်ရည်လို သောက်စရာအချိုရည်ကို မြန်မာနိုင်ငံမှာ စရောင်းချခဲ့တဲ့ အေစကော့ကုမ္ပဏီကလည်း စကော့တလန်လူမျိုးပိုင်ဆိုင်တဲ့ နာမည်ကြီးကုမ္ပဏီတစ်ခုပါပဲ။ ခုထိကုန်သည်လမ်းမပေါ်မှာ သုံးထပ်အဆောက်အအုံအဖြစ် ရှိနေသေးတာကလည်း မြန်မာတို့အတွက် အမွေအနှစ်တစ်ခုကျန်ရှိနေသေးသလို ဝမ်းသာရမှာပါ။
ရန်ကုန်မြို့ရဲ့ အထင်ကရရုပ်ရှင်ရုံဖြစ်တဲ့ သမ္မတရုပ်ရှင်ရုံရှေ့က ဘုရားကျောင်း Scots Kirk (Scottish Presbyterian Church) ဟာလည်း စကော့ဒီဇိုင်းလက်ရာအဆောက်အအုံတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ထူးထူးခြားခြား စကော့တလန်လက်ရာ အဆောက်အအုံတွေ အခုထိရှိနေတဲ့ ရန်ကုန်မြို့ဟာ ရှေးဟောင်းမြို့တော်တစ်ခုလို ဂန္တဝင်ဆန်လှပနေဆဲပါပဲလေ။
Ref: lostfootsteps, Alister McCrae ၏ ‘Scots in Burma’
Editor: Aye Myat Khin